Een aantal jaren geleden waren wij in Noorwegen. We hadden met een Noorse familie afgesproken op een open plek midden in het bos. Er was een stramme koude wind en terwijl we een kampvuur probeerden te maken begon het te regenen. Wij liepen in onze fancy kleren en hadden het vreselijk koud. De Noren waren goed ingepakt in lekkere warme (knaloranje en felgroene) skikleding.
‘Hoe kunnen kinderen hier nou buiten spelen,’ vroeg ik, ‘als het altijd zo slecht weer is?’
‘Slecht weer bestaat niet,’ zei de Noorse moeder, ‘alleen slechte kleding.’
Dat is zonder twijfel de zin die me van die hele reis het meest is bijgebleven. En waar ik elke gure winterdag aan word herinnerd als ik twijfel of ik de kinderen naar buiten zal sturen.
Omarm de modder
Naast de kou die de herfst en winter met zich meebrengen is er ook de modder. Overal plassen water en modder. En laten kinderen nou precies daar tot aangetrokken worden. Als wij netjes met een boogje om de plassen heenlopen, stampen zij er graag middendoor. Niet getreurd moeder, dit blog heb ik geschreven om je daarmee te helpen. Niet met het voorkomen daarvan, maar van het omarmen. Yep, omarm de modder. Ik leg je uit waarom mijn kinderen (tegenwoordig) in de modder mogen spelen.
Wist je dat modder enorm gezond is?
1. Voor je lichamelijke gezondheid
Allereerst is het goed voor je lichamelijke gezondheid. Modder versterkt je afweersysteem. Terwijl wij ons best doen om het thuis zo schoon mogelijk te houden, laten verschillende studies zien dat een extreem schone omgeving meer kans geeft op het ontwikkelen van ziektes bij kinderen. Een beetje viezigheid en bacteriën is juist goed voor het kind. De blootstelling aan vuil en ziektekiemen helpt bij het ontwikkelen van het immuunsysteem, waardoor het risico op bijvoorbeeld allergieën en astma verkleind wordt.
Buitenspelen – met of zonder modder – is overigens ook goed voor de ogen. Wetenschappers hielden een studie onder meer dan 10.000 kinderen. Ze kwamen er achter dat voor elk extra uur dat een kind per week buiten speelt, het risico op bijziendheid (slecht dingen op afstand kunnen zien) met 2% afneemt.
2. Voor je mentale gezondheid
Kinderen wisten het al, maar nu weten wij het ook: modder maakt gelukkig. Het bevat een bepaalde goede bacterie (de Myobacterium vaccae) die het serotonine niveau in onze hersenen doet toenemen. Serotonine wordt ook wel het gelukshormoon genoemd, vanwege het goede effect op onze stemming. Ook voorkomt het slapeloosheid en heeft het een kalmerende werking. Daarnaast helpt zonlicht ook nog een handje; dat zorgt ook voor een toename van serotonine.
3. Het stimuleert de zintuigen en de creativiteit
Spelen met modder, water en zand is belangrijk voor de ontwikkeling van de zintuigen. Kinderen kunnen het voelen, ruiken en zien. Modder laat je bewegen; stamp er in, loop erdoor of glijd van een modderig heuveltje af. En kneed vooral heerlijk met je handen door de modder en roer in je moddersoep.
Met modder zijn de mogelijkheden eindeloos. Je kunt er dijken en kastelen of geulen mee graven. Kinderen leren om zelf te bedenken wat ze gaan maken, het is geen voorgekauwd speelgoed. Ze moeten zelf creatieve oplossingen bedenken. Hoe je bijvoorbeeld een dijkdoorbraak voorkomt.
4. Je bouwt herinneringen op
Misschien is dit wel het belangrijkste punt: de modder was je zo weer af, maar de herinneringen blijven. Dat was het in elk geval voor mij. Waar ik mijn kinderen eerder waarschuwde zich niet al te vies te maken, laat ik ze nu lekker hun gang gaan. De beste herinneringen worden gemaakt met de vieste kleren.
Geen bergen was
Inmiddels heb ik wat ‘Noorse’ kleding aangeschaft: heerlijk warme skibroeken en voor de kleintjes skipakken. Die trekken ze zo over hun kleren aan, en als ze nat en modderig terugkomen leggen we die op de verwarming. Geen was en morgen is het weer droog. Waarom deze winterkleding altijd in felle kleurtjes verkocht wordt is mij nog wel een raadsel. Ik ben blij met mijn donkere skibroeken, maar ik kreeg ook een knalrose met lichtblauw winterpak. Mijn dochter wil hem elke dag aan: ‘dan zijn mijn beentjes lekker warm.’
En dat is me wel een modderfiguur waard.