Jammer dat het zaterdag is…

‘Mam? Wat jammer dat het zaterdag is omdat we nu geen les hebben…’

Als je dat wel eens graag van je kind zou willen horen, moet je vooral verder lezen.

Verschillende methodes

We zijn al jaren bezig met thuisonderwijs en hebben verschillende methodes en lesprogramma’s uitgeprobeerd. In het begin was het vooral unschooling, later kwamen er steeds meer lesboeken en werkboeken bij. Daarna hoorde ik over Charlotte Mason en daar rolde uiteindelijk een aardige combi uit.   

Online cursus

Iemand attendeerde mij op een online cursus tekenen en aangezien dat niet helemaal mijn ding is, dacht ik, laten we dat doen. Dus wij samen achter de wekelijks toegestuurde filmpjes, kijkend naar hoe je schaduwen tekent, welke verschillende potloden er zijn – HB, 4H, 2H, 2B, 4B – en wat je ermee kunt, hoe je verschillende effecten creëert met streepjes of stipjes of kruisjes.

Eén thema

De cursus zelf was niet eens zo bijzonder, maar ik ging ermee aan de slag. Hoe zat dat nou met die potloden? Waar staan die letters voor? En hoe worden ze eigenlijk gemaakt? Wat zit er precies in? Ik zocht er allerlei filmpjes bij, haalde boeken van de bieb, kocht een setje verschillende potloden, brak een (oud) potlood doormidden om te kijken hoe het in elkaar zat en maakte er een geweldige lesdag van. Al zeg ik het zelf.

We konden geen leerdoel afstrepen. En we waren ook niet verder in onze schoolboeken.              

Eén focus

Alle focus van die dag was op een onderwerp gericht met als gevolg dat we echt iets hadden geleerd. We wisten nu hoe potloden in elkaar zaten en wat je met welk potlood kon doen. De dag was zo makkelijk gegaan en het leek wel of alles soepel in elkaar overliep. We hadden video’s bekeken, een stukje erover geschreven, samengewerkt, getekend en ik had niet 1 keer hoeven zeggen dat ze moesten opletten of doorwerken. De dag was geen moment saai, met als gevolg dat de kinderen heel leergierig en enthousiast waren geweest.

Leuk en leerzaam

Ik bedacht me dat het echt een andere dag was dan anders. Ook al gingen de normale lesdagen best goed, ik had het idee dat ze nu echt zin hadden om iets te weten te komen! Wat was nou zo anders dat het vandaag zo leuk maakte?  

We hadden de hele dag één thema behandeld en het leek erop dat dit heel goed aansloeg. Ik had wel eens wat gelezen over thematisch onderwijs en ik wist niet je daar na de kleuterklas ook nog wat mee kon doen. Maar nu was mijn interesse wel gewekt…

Thematisch onderwijs

We bedachten het thema ‘voedsel’. Het leek me wel een onderwerp waar je wat langer over kon uitweiden. Ik haalde het oude schoolbord van boven om voor het eerst klassikale lessen te gaan geven. We bespraken onze verschillende meningen over voedsel, wat was gezond en wat niet?  

Gezond versus ongezond

Ik liet de schijf van 5 zien en we tekenden die na (Of is het een piramide? Ja, in de Verenigde Staten wel. Of is de schijf alweer achterhaald? Ja, volgens sommige wetenschappers ook. Leuke dingen om te delen met de oudere kinderen). We bedachten welk voedsel we echt nodig hadden en wat niet. We keken verschillende filmpjes over ‘gezond en ongezond’ en beantwoordden er vragen over die we netjes in een schrift schreven. Daarna legde ik een stapel reclamefolders en scharen op tafel, en iedereen kreeg een groen en een rood papier. Alle gezonde dingen mochten uit de folders geknipt en op de groene poster geplakt en alle ongezonde dingen op de rode poster. Ondertussen werd er flink wat gediscussieerd; was vruchtenyoghurt nou wel of niet gezond? Is brood goed voor je? Moet wijn bij gezond of ongezond?

En de dag was zomaar voorbij…

Papa

Toen papa ’s avonds thuis kwam vertelden ze uit zichzelf hele verhalen over wat ze die dag geleerd hadden.

De spijsvertering

De volgende dag las ik een boek voor over de spijsvertering. We keken een informatiefilmpje op schooltv.nl. Een van de kinderen ging op een groot papier liggen en we tekenden haar erop en daarna de organen erin, waarbij de oudere kinderen de jongere hielpen en corrigeerden. We keken ‘Once upon a time – Life –  The digestion’, zonder ondertiteling. Een geweldige serie overigens, die we al eens eerder hadden gezien, maar die nu weer even helemaal actueel werd. En zo hadden we eigenlijk ongemerkt biologie, Nederlands, Engels en tekenen als vakken gedaan die dag.

Zoveel gedaan!

En de dagen erna waren gevuld met courgettesoep maken, een molen bezoeken, een spijsverteringskanaal van klei maken, nederlandse samenvattingen schrijven, voedselketens knutselen, carnivoren, herbivoren en omnivoren, de mond en de tanden, het verschil tussen meel en bloem, import en export, brood bakken, de VOC met de kruiden en specerijen en nog zoveel meer en als laatste maakten we een lapbook met daarin alles samengevat in een grote kleurige map.

We zijn er 3 weken mee bezig geweest en het waren de 3 beste thuisonderwijsweken van ons leven. Op de zaterdag na de tweede week zei mijn 8-jarige zoon: ‘Mam, wat jammer dat het zaterdag is omdat we nu geen les hebben!’

Waarom vertel ik dit?

Omdat ik denk dat veel ouders vastzitten in de thuisschool-methode, waarbij elk vak apart een lesboek en een werkboekje heeft en je probeert 4, 5 of 6 vakken per dag te doen om netjes op koers te blijven. Misschien gaat alles prima, maar misschien zou je ook wel graag willen weten hoe je de lessen anders vorm zou kunnen geven.

Leren is geweldig!

Leren kan zo’n geweldige ervaring zijn! En als je kind het leren associeert met plezier en nieuwsgierigheid en enthousiasme, maak je van hem of haar iemand die van leren zal gaan houden. Dit is absoluut een van de voordelen van het doen van thema studies. Vooral als je die aanpast op de interesses van je kinderen, zullen ze er maar al te graag in willen duiken. Als ouder faciliteer je door de boeken te halen, filmpjes van tevoren op te zoeken, leuke projecten erbij te bedenken of musea te bezoeken. De dingen die ze dan leren zullen ze niet snel weer vergeten.

Helaas is het meeste onderwijs op school, maar ook bij thuisonderwijs, in stukjes geknipt: bij geschiedenis gaat het over de Middeleeuwen, bij biologie over de zintuigen, bij aardrijkskunde over China en bij Engels bestudeer je Shakespeare.

Eén onderwerp uitdiepen

Bij thematisch werken pak je een onderwerp en daar verbind je alle vakken aan. De kinderen leren alle kanten van een bepaald onderwerp bekijken en gaan er ook dieper op in. Hun interesse wordt veel langer vastgehouden, ook bij vakken die ze normaal gezien minder leuk vinden, omdat het wordt gepresenteerd in een context die hen wel interesseert.

Inmiddels hebben we nu een aantal thema’s gedaan. Het blijft fantastisch. Het enige nadeel dat ik kan opnoemen is de voorbereidingstijd…ik heb er aardig wat uurtjes op moeten inleveren ’s nachts. Maar dat is het me allemaal waard!