Boeken en meer boeken – interview met een voorleesmoeder

Deze keer is het de beurt aan Shaina. Zij en haar man hebben 4 kinderen; 2 jongens en 2 meisjes van 10, 9, 7 en 3 jaar oud. De kinderen krijgen thuisonderwijs vanaf het begin. Alleen de jongste doet nog niet officieel mee, maar Shaina leest haar wel veel voor. Ze zijn nog maar een aantal jaar in Nederland, nadat ze jaren op de Antillen hebben gewoond. Ik wilde haar graag interviewen omdat ik geïnteresseerd was in de Five in a Row – lesmethode die ze gebruikt. Dat is een methode gebaseerd op literatuur, waarbij je de lessen afstemt op de boeken die je samen met je kinderen leest.

Welke methode gebruik je voor thuisonderwijs?

‘Ik ben echt eclectisch, ik gebruik van alles wat. Maar in de eerste jaren gebruikte ik vooral Before Five in a Row (voor kinderen van 2-5), gevolgd door Five in a Row (voor kinderen van 4-8). Daarna heb ik het aangevuld met Ambleside Online Free Curriculum van Charlotte Mason en ook boekentitels van andere websites.’ 

Kun je wat meer over Five in a Row vertellen?

‘Het is een Engelstalig lesprogramma, maar de kinderen spreken Engels, Papiaments en Nederlands, dus dat was voor ons geen probleem. Het programma heet Five in a Row – Vijf op een Rij – en je hebt een lijst met boektitels die je in een jaar gaat lezen. Elk boek lees je vijf keer voor, vijf dagen achter elkaar. Dit kan je in een week doen, maar soms neemt het ook wel twee weken. Daarna ga je een opdracht doen die in de handleiding staat. Elke dag doe je er wat anders mee, zoals een opdracht voor aardrijkskunde, biologie, muziek, drama, handvaardigheid of een bijbelvers. Er zijn verschillende ideeën en tips waar je elke dag uit kunt kiezen.’

Hoe ziet een gemiddelde dag eruit?

‘Een gemiddelde week is beter te omschrijven. Op de eerste dag doen we meestal aardrijkskunde. We bespreken waar het verhaal plaatsvindt en dan plakken we een plaatje op de wereldkaart. Dit kun je bij het lespakket bestellen en dan krijg je kant en klare plaatjes die je alleen nog moet uitknippen.

Een andere dag doen we woordenschat. We schrijven moeilijke woorden op uit het verhaal en voor jongere kinderen plakken we daar een plaatje bij, de oudere kinderen schrijven de betekenis op.

Op een andere dag doen we biologie waarbij we de dieren bespreken die voorkomen in het boek en daar gaan we verder op in.

Er zijn ook opdrachten voor geschiedenis, kunst of rekenen. Hoewel ik rekenen meestal zelf apart doe.

Wat we doen hangt heel erg van het boek af, je kunt het zo lang maken als je zelf wilt, omdat het veel verschillende dingen heeft om uit te kiezen.

Het programma leert ze alleen niet lezen en schrijven, dus daar moet je zelf iets anders voor aanschaffen.’

Dagritme

‘We werken voornamelijk in de ochtend. Na de lunch gaan de kinderen buitenspelen. Als ze dan weer binnenkomen hebben we rusttijd en dan gaan ze voor zichzelf een boek lezen. Daarna lees ik nog een boek aan ze voor. Verder is het ’s middags een druk schema; een zoon heeft zwemles, twee kinderen doen aan tennis, de meiden zitten op ballet en binnenkort komt daar nog paardrijden en voetbal bij. Daarnaast spelen ze ook nog elke dag buiten met hun vriendjes uit de buurt.’  

Wat vind je de voordelen van Five in a Row?

‘Wow, dat zijn er zoveel! Als ik terugkijk naar onze jaren thuisonderwijs zijn het echt de FIAR-momenten die er het meeste uit springen. Het samen mooie boeken lezen, vaak tot tranen toe, zulke mooie titels zitten ertussen. Vervolgens doen we er dan wat leuks mee. Bij het programma zitten zelfs recepten voor gerechten die met het boek te maken hebben die je kunt koken. We gingen er ook veel op uit; naar een bijenfarm, een boerderij en andere plekken die met het boek dat we die week lazen te maken hadden. Het is echt mooi om goede boeken te gebruiken en van daaruit te leren, want iedereen houdt van goede verhalen.’

Een band met boeken

‘We hebben ook echt hele mooie boeken gelezen, over de slavernij, de ondergrondse trein in Amerika, een geweldig boek over bijen en de joodse traditie, een boek over een Japanner die naar Amerika verhuist en dan weer teruggaat en de oorlog meemaakt, een verhaal over een meisje en haar rode jas in de tijd van oorlog. Zulke mooie herinneringen die we samen hebben gemaakt! Al mijn kinderen, zelfs de kleinste, hebben hierdoor een band met boeken. Goede literatuur heeft zeker een belangrijke en positieve invloed op hen.’

Zijn er ook nadelen aan deze methode?

‘Ik vind het wel veel werk om alles voor te bereiden. Er is geen kant en klaar materiaal bij, want hoewel het boek goede ideeën geeft, moet je nog wel veel zelf uitwerken. Dat is soms wel wat vermoeiend.’

Onderneem je activiteiten met andere thuisonderwijzers?

‘Ik ben vorig jaar een boekenclub gestart voor moeders die thuisonderwijs geven en daar doen zo’n zes moeders aan mee. 

Met de kinderen hebben we nog maar aan één activiteit meegedaan samen met andere thuisonderwijzers. Maar ik hoop dat dit jaar vaker te gaan doen, want het was wel een geslaagd uitje.’

Wat is het beste advies dat je ooit voor thuisonderwijs kreeg?

‘Je hoeft niet alles te doen en het hoeft niet allemaal af. In het begin kon ik echt gefrustreerd raken als iets niet af kwam, daar kan ik nu wel om lachen.

Relax in je lesgeven en handel niet uit angst. Angst dat mijn kinderen niet genoeg leren, dat ik iets vergeet enzovoort.’

Rustig aan doen…

‘Ik las een boek over een moeder die bijna astronaut werd. Toen gaf ze haar baan op om haar kinderen thuis te onderwijzen. Ze deed ook aan hardlopen en zei ‘als je moe bent, net als met hardlopen, doe dan gewoon rustiger aan. Stop niet, maar ga rustiger lopen totdat je weer op krachten komt.’ Daar denk ik vaak aan, misschien ook wel omdat ik zelf ook aan hardlopen doe, maar er zit zoveel wijsheid in. Wees genadig met jezelf en als je moe bent, doe dan rustiger aan totdat je weer meer kunt doen.

Focus op de dingen die goed gaan. En maak een plan voor de dingen waar je je zorgen om maakt. Schrijf het op en ga de komende 6 weken doen wat je daarvoor gepland hebt.’

Wat is het plan voor de toekomst met je kinderen?

‘Dat kan natuurlijk altijd veranderen en we zullen zien welke deuren God voor ons opent. Maar zoals het er nu uitziet verwachten we dat de kinderen staatsexamen zullen doen tegen die tijd.’